در تاریخ ایرانیان ، ماه اسفندبه دکترمحمدمصدق اختصاص دارد زیرا دو بزنگاه مهم از این ماه یعنی پایان هر نیمه آن به این بزرگمرد تاریخ ساز اختصاص دارد . یکی چهاردهم اسفند سالروز درگذشت مصدق و دیگری 29 اسفند سالروز ملی شدن صنعت نفت به رهبری مصدق میباشد . دکتر محمد مصدق روز چهاردهم اسفند ۱۳۴۵ در زمانی که سیزده سال از زندانی بودنش ، پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ گذشته بود ، چشم از جهان فروبست و نامی نیک و اسطورهای فناناپذیر از خود بجای گذاشت . در یک قرن اخیر از حیات سیاسی و اجتماعی مردم ایران صدها وکیل و وزیر و پادشاه و رهبر سیاسی در صحنه سیاسی این کشور ظهور یافته اند ولی هیچیک نتوانستند جایگاه ملی و مردمی دکتر مصدق را کسب کنند و خورشید فروزان شخصیت بینظیر مصدق همه و همه را تحتالشعاع خود قرار داده است . علت این سربلندی کم نظیر تاریخی دکتر مصدق را باید در عملکرد و صفات و عقاید او جستجو نمود که اهم آنها از این قرار است :
۱- مصدق به «آزادی» عمیقاً باور داشت و آزادی را راه اصلی برای سعادت و خوشبختی ملت ایران میدانست . اولین بخشنامه او در مقام نخستوزیری عمق اعتقاد او به آزادی بیان و مطبوعات را نشان میدهد. تاکید او بر آزادی احزاب و اجتماعات در طول زندگی سیاسیاش همیشه و همهجا به چشم میخورد.
۲- مصدق به «استقلال» به منزله محور اصلی اعتلا و پیشرفت ایران مینگریست و معتقد بود که تا بیگانگان در این کشور نفوذ دارند جز غارت منابع و ثروتهای ملی و تحمیل حاکمیتهای دیکتاتوری و فاسد چیزی نصیب ملت ایران نخواهد گردید. به همین جهت در سراسر عمر با عوامل نفوذی و مزدور بیگانه و با استبداد و دیکتاتوری در ستیز بود.
۳- مصدق به «عدالت اجتماعی» به مثابه عامل اصلی شکوفایی و بقای کشور باور داشت و در هر فرصتی از حقوق کارگران و کشاورزان و قشرهای ضعیف جامعه حمایت میکرد و از یاد نمیرود که تاسیس «سازمان تامین اجتماعی» در ایران تنها یکی از اقدامات او در این راستا است .
۴- مصدق رهبری راستگو و پایبند به وعدهها و اظهارات خود بود. او هرگز به مردم دروغ نگفت و هرگز در صدد فریب مردم برنیامد .
۵- مصدق شخصیتی پاکدامن و درستکار بود و در تمام زندگی سیاسیاش و در تمام مقامات و مناصبی که کسب نمود، در حوزه مدیریت خود اجازه هیچگونه سوءاستفاده و تجاوز به اموال عمومی را به احدی نداد .
۶- مصدق به شایستهسالاری اعتقاد داشت. نگاهی به فهرست همکاران و مشاوران او در دوران نخستوزیری نشان میدهد که او در هر رشته، برجستهترین استادان و کارآمدترین متخصصین و شخصیتهای مبرز در آن رشته را به همکاری فرا میخواند.
۷- مصدق ساده زیستی و زندگی همانند اکثریت مردم را انتخاب کرد. او با اینکه در خانواده اشرافی متولد شده بود به وابستگیهای خانوادگی پشت کرد و در سلک مردم و همانند آنها زندگی نمود.
۸- مصدق بر سر حفظ منافع ملی چون کوه استوار و مقاوم بود و روی مواضعی که در ارتباط با منافع ملی بود تا پای جان ایستادگی داشت. برخورد او با قدرتهای استعماری در نهضت ملی کردن نفت و مقاومت او در مقابل کودتای ۲۵ مرداد و ۲۸ مرداد ۳۲ گواه بر این مدعاست .
درسی که ما میبایست درچهلوهفتمین سالگرددرگذشت دکتر مصدق ، از این آموزگار آزادی و برابری و دینداری بگیریم ، اینست که همواره در راستای مطالبه حقوق ملی و آزادیها و حفظ استقلال و منافع ملی درمقابل منافع دیگران و برقراری عدالت اجتماعی و توزیع عادلانه ثروت ، ایستادگی و پایداری نمائیم .